Budowa ankiety
Budowa ankiety
Budując ankietę często nie zdajemy sobie sprawy, jak dalece jej struktura może warunkować odpowiedzi respondentów. Efekt ten bywa na tyle silny, że końcowe wyniki mogą znacznie odbiegać od rzeczywistości. Aby uniknąć tych problemów, warto dokładnie zastanowić się nad strukturą ankiety oraz prześledzić kilka wskazówek, które pomogą zbudować nam dobry kwestionariusz.
1. Długość kwestionariusza
Długości kwestionariusza nie mierzy się ilością pytań, ale czasem trwania wywiadu. Często badacze zakładają, że długa i złożona ankieta pozwoli na dogłębne poznanie opinii respondentów. Praktyka pokazuje, że jest to nieuzasadnione założenie. Okazuje się, że im dłuższa jest ankieta, tym uzyskane odpowiedzi są mniej rzetelne i dokładne. Przyczyną tego jest zmęczenie respondenta długotrwałą ankietą. Badany po jakimś czasie zniechęca się do dalszego wypełniania kwestionariusza i stara się jak najszybciej zakończyć wywiad. W takim przypadku respondent na niektóre pytania nie odpowiada w ogóle, na inne zaś zdawkowo, co fałszuje ostateczne wyniki badania. Oblicza się, że maksymalny czas wypełniania ankiety powinien wynosić do około 30 minut. Niestety praktyka pokazuje, że często odchodzi się o tej zasady, preferując długie kwestionariusze.
Jak obliczyć czas trwania ankiety?
Najlepszym sposobem jest samodzielne wypełnienie kwestionariusza, jednocześnie licząc czas. Musimy uwzględnić, że dla naszego respondenta wypełnienie ankiety zajmie więcej czasu niż nam, ponieważ jej nie zna. Należy wiec liczyć, że potrwa ona nieco dłużej. Wskazane jest, żeby ankietę „przetestowała” także inna osoba, nie związana bezpośrednio z projektem. Jej bezstronność oraz ewentualne uwagi pozwolą nam zbudować doskonalsze narzędzie badawcze.
2. Estetyka kwestionariusza
Poza treścią ankiety równie ważny jest jej wygląd. Ankieta nie powinna być nadmiernie gęsto zadrukowana. Taki układ niekorzystnie wpływa na przejrzystość kwestionariusza, a przez to na jego zrozumienie. Lepiej poświęcić kilka stron kwestionariusza więcej, niż skupiać wszystko na małej przestrzeni. Respondenci bardzo niechętnie podchodzą do tak skonstruowanych narzędzi.
Każde pytanie powinno być ponumerowane (najlepiej cyframi arabskimi) i oddzielone od poprzednich. Należy pamiętać o odpowiednich odstępach miedzy wierszami. Uwaga ta dotyczy zwłaszcza pytań otwartych, gdzie respondent będzie miał więcej miejsca na ewentualne uwagi. Należy unikać pytań "niepotrzebnych", które nie dotyczą badanego tematu. Zaoszczędzimy w ten sposób cenne miejsce, a także zwiększymy przejrzystość ankiety.
3. Układ ankiety
W metodologii badań ilościowych istnieje kilka naczelnych wskazówek na temat układu kwestionariusza ankiety. Każdy kwestionariusz powinien zaczynać się od informacji na temat instytucji przeprowadzającej badanie. Respondent ma prawo wiedzieć, kto przeprowadza badanie oraz jakiego typu jest to placówka. Badania firmowane przez znaną i szanowaną instytucję (np. PAN i inne) są lepiej oceniane.
Budując ankietę często nie zdajemy sobie sprawy, jak dalece jej struktura może warunkować odpowiedzi respondentów. Efekt ten bywa na tyle silny, że końcowe wyniki mogą znacznie odbiegać od rzeczywistości. Aby uniknąć tych problemów, warto dokładnie zastanowić się nad strukturą ankiety oraz prześledzić kilka wskazówek, które pomogą zbudować nam dobry kwestionariusz.
1. Długość kwestionariusza
Długości kwestionariusza nie mierzy się ilością pytań, ale czasem trwania wywiadu. Często badacze zakładają, że długa i złożona ankieta pozwoli na dogłębne poznanie opinii respondentów. Praktyka pokazuje, że jest to nieuzasadnione założenie. Okazuje się, że im dłuższa jest ankieta, tym uzyskane odpowiedzi są mniej rzetelne i dokładne. Przyczyną tego jest zmęczenie respondenta długotrwałą ankietą. Badany po jakimś czasie zniechęca się do dalszego wypełniania kwestionariusza i stara się jak najszybciej zakończyć wywiad. W takim przypadku respondent na niektóre pytania nie odpowiada w ogóle, na inne zaś zdawkowo, co fałszuje ostateczne wyniki badania. Oblicza się, że maksymalny czas wypełniania ankiety powinien wynosić do około 30 minut. Niestety praktyka pokazuje, że często odchodzi się o tej zasady, preferując długie kwestionariusze.
Jak obliczyć czas trwania ankiety?
Najlepszym sposobem jest samodzielne wypełnienie kwestionariusza, jednocześnie licząc czas. Musimy uwzględnić, że dla naszego respondenta wypełnienie ankiety zajmie więcej czasu niż nam, ponieważ jej nie zna. Należy wiec liczyć, że potrwa ona nieco dłużej. Wskazane jest, żeby ankietę „przetestowała” także inna osoba, nie związana bezpośrednio z projektem. Jej bezstronność oraz ewentualne uwagi pozwolą nam zbudować doskonalsze narzędzie badawcze.
2. Estetyka kwestionariusza
Poza treścią ankiety równie ważny jest jej wygląd. Ankieta nie powinna być nadmiernie gęsto zadrukowana. Taki układ niekorzystnie wpływa na przejrzystość kwestionariusza, a przez to na jego zrozumienie. Lepiej poświęcić kilka stron kwestionariusza więcej, niż skupiać wszystko na małej przestrzeni. Respondenci bardzo niechętnie podchodzą do tak skonstruowanych narzędzi.
Każde pytanie powinno być ponumerowane (najlepiej cyframi arabskimi) i oddzielone od poprzednich. Należy pamiętać o odpowiednich odstępach miedzy wierszami. Uwaga ta dotyczy zwłaszcza pytań otwartych, gdzie respondent będzie miał więcej miejsca na ewentualne uwagi. Należy unikać pytań "niepotrzebnych", które nie dotyczą badanego tematu. Zaoszczędzimy w ten sposób cenne miejsce, a także zwiększymy przejrzystość ankiety.
3. Układ ankiety
W metodologii badań ilościowych istnieje kilka naczelnych wskazówek na temat układu kwestionariusza ankiety. Każdy kwestionariusz powinien zaczynać się od informacji na temat instytucji przeprowadzającej badanie. Respondent ma prawo wiedzieć, kto przeprowadza badanie oraz jakiego typu jest to placówka. Badania firmowane przez znaną i szanowaną instytucję (np. PAN i inne) są lepiej oceniane.
Ćwiczenie
W działalności gospodarczej (np. handlowej, bankowej) często występuje problem zgromadzenia i przeanalizowania danych, które rozproszone są w jednostkach struktury organizacyjnej przedsiębiorstwa (np. handlowego, banku).
Aby zgromadzić potrzebne informacje, do każdej jednostki organizacyjnej wysyłamy odpowiedni formularz
z pytaniami (lub zestawieniem tabelarycznym), który nazwiemy formularzem ankiety. Najczęściej formularz ankiety sporządzony jest na papierze. Dla zwiększenia szybkości gromadzenia danych i ich przetwarzania można formularz ankiety przygotować w formie arkusza kalkulacyjnego zapisanego w pliku na dysku. Przygotowany formularz ankiety w postaci pliku elektronicznego rozsyłamy do jednostek organizacyjnych za pomocą poczty lub pocztą elektroniczną. ...
Adres komórki - Tekst
A1 - Rodzaj i wartość zabezpieczeń spłat kredytów w jednostce organizacyjnej banku
A2 - Nazwa oddziału:
A4 - Lp.
B4 - Rodzaj zabezpieczenia
C4 -Liczba kredytów zabezpieczonych w danej formie
D4 - Kwota kredytu objęta zabezpieczeniem
E4 - Wartość zabezpieczenia
A5 - 1.
A6 - 2.
A7 - 3.
A8 - 4.
A9 - 5
A10 - 6.
A11 - 7.
A12 - 8.
A13 - 9.
A14 - 10.
A15 - 11.
B5 - Poręczenie
B6 - Zastaw ogólny
B7 - Bankowy zastaw rejestrowy
B8 - Hipoteka
B9 - Przewłaszczenie
B10 - Cesja wierzytelności
B11 - Blokada środków na rachunku
B12 - Gwarancje banków
B13 - Pozostałe gwarancje
B14 - Ubezpieczenie kredytu
B15 - Inne formy zabezpieczeń
Komórki z zakresu C5:E15 i komórkę C2 wypełniamy kolorem jasnożółtym (aby ułatwić odszukanie miejsc przeznaczonych do wpisywania danych). Arkuszowi nadajemy nazwę ANKIETA.xls.
Aby ułatwić pracę wypełniającemu formularz ankiety, w komórce B16 wpisujemy tekst:
Uwaga! Dane wpisywać tylko do kolorowych (jasnożółtych) komórek.
Dla zapewnienia wpisywania danych wyłącznie do kolorowych komórek arkusza pozostałe komórki zabezpieczamy przed zapisem. W tym celu:
1. zaznaczamy komórki do których dozwolone jest wpisywanie danych,
2. zabezpieczamy pozostałe komórki przed możliwością wpisania danych.
Aby zaznaczyć komórki do których dozwolone jest wpisywanie danych, należy kolejno:
Aby zabezpieczyć pozostałe komórki przed wpisywaniem danych, należy wykonać następujące czynności:
Uwaga: Jeśli zgubisz lub zapomnisz hasło, nie będzie można go odzyskać. Zaleca się, aby przechowywać listę haseł i odpowiadających im skoroszytów i arkuszy w bezpiecznym miejscu. (W hasłach rozróżniane są małe i duże litery).
Cofnięcie wprowadzonych zabezpieczeń odbywa się w kolejności odwrotnej do opisanej.
Tak przygotowany arkusz ponownie zapisujemy na dysku za pomocą poleceń Plik-Zachowaj.
Aby zgromadzić potrzebne informacje, do każdej jednostki organizacyjnej wysyłamy odpowiedni formularz
z pytaniami (lub zestawieniem tabelarycznym), który nazwiemy formularzem ankiety. Najczęściej formularz ankiety sporządzony jest na papierze. Dla zwiększenia szybkości gromadzenia danych i ich przetwarzania można formularz ankiety przygotować w formie arkusza kalkulacyjnego zapisanego w pliku na dysku. Przygotowany formularz ankiety w postaci pliku elektronicznego rozsyłamy do jednostek organizacyjnych za pomocą poczty lub pocztą elektroniczną. ...
Adres komórki - Tekst
A1 - Rodzaj i wartość zabezpieczeń spłat kredytów w jednostce organizacyjnej banku
A2 - Nazwa oddziału:
A4 - Lp.
B4 - Rodzaj zabezpieczenia
C4 -Liczba kredytów zabezpieczonych w danej formie
D4 - Kwota kredytu objęta zabezpieczeniem
E4 - Wartość zabezpieczenia
A5 - 1.
A6 - 2.
A7 - 3.
A8 - 4.
A9 - 5
A10 - 6.
A11 - 7.
A12 - 8.
A13 - 9.
A14 - 10.
A15 - 11.
B5 - Poręczenie
B6 - Zastaw ogólny
B7 - Bankowy zastaw rejestrowy
B8 - Hipoteka
B9 - Przewłaszczenie
B10 - Cesja wierzytelności
B11 - Blokada środków na rachunku
B12 - Gwarancje banków
B13 - Pozostałe gwarancje
B14 - Ubezpieczenie kredytu
B15 - Inne formy zabezpieczeń
Komórki z zakresu C5:E15 i komórkę C2 wypełniamy kolorem jasnożółtym (aby ułatwić odszukanie miejsc przeznaczonych do wpisywania danych). Arkuszowi nadajemy nazwę ANKIETA.xls.
Aby ułatwić pracę wypełniającemu formularz ankiety, w komórce B16 wpisujemy tekst:
Uwaga! Dane wpisywać tylko do kolorowych (jasnożółtych) komórek.
Dla zapewnienia wpisywania danych wyłącznie do kolorowych komórek arkusza pozostałe komórki zabezpieczamy przed zapisem. W tym celu:
1. zaznaczamy komórki do których dozwolone jest wpisywanie danych,
2. zabezpieczamy pozostałe komórki przed możliwością wpisania danych.
Aby zaznaczyć komórki do których dozwolone jest wpisywanie danych, należy kolejno:
- umieścić kursor w komórce C2,
- nacisnąć i przytrzymać wciśnięty klawisz CTRL na klawiaturze a następnie trzymającwciśnięty klawisz CTRL zaznaczyć (np. przy pomocy myszy) zakres komórek C5:E15,
- zwolnić klawisz CTRL na klawiaturze,
- wskazać polecenie Format-Komórki i zakładkę Ochrona w okienku Formatuj komórki,
- w okienku Formatuj komórki kliknąć myszą na polu wyboru obok tekstu Zarygluj/Zablokuj, aby zlikwidować zakreślenie tego pola,
- nacisnąć przycisk OK w okienku Formatuj komórki, aby zatwierdzić polecenie, że do zaznaczonego obszaru możliwe będzie wpisywanie danych.
Aby zabezpieczyć pozostałe komórki przed wpisywaniem danych, należy wykonać następujące czynności:
- wskazujemy polecenie Narzędzia – Zabezpieczenie – Zabezpiecz arkusz,
- w okienku Zabezpiecz arkusz w ramce pod tekstem Hasło (opcjonalnie) wpisujemy wybrane przez nas hasło, np. ALFA i naciskamy przycisk OK,
- w kolejnym okienku Potwierdź hasło ponownie wpisujemy wybrane hasło i naciskamy przycisk OK,
Uwaga: Jeśli zgubisz lub zapomnisz hasło, nie będzie można go odzyskać. Zaleca się, aby przechowywać listę haseł i odpowiadających im skoroszytów i arkuszy w bezpiecznym miejscu. (W hasłach rozróżniane są małe i duże litery).
Cofnięcie wprowadzonych zabezpieczeń odbywa się w kolejności odwrotnej do opisanej.
Tak przygotowany arkusz ponownie zapisujemy na dysku za pomocą poleceń Plik-Zachowaj.